เราคงรับรู้กันทั่วว่า ซามูไร คือ icon ของชาตินักรบ นักดาบ ความจงรักภักดีและความมีเกียรติ
วิถีซามูไร เป็น วิถีแห่งเกียรติยศ มันหมายถึง จรรยาบรรณของซามูไร เป็น codes of honor ที่เรียกกันว่า "บูชิโด" (มาจาก Bushi นักรบ กับ Budo วิถีแห่งศึก) ที่ว่ามานี้ไม่ได้จะให้ไปรบกับใคร แต่อยากให้ช่วยกันชื่นชมและเอาอย่าง มันเป็นคุณค่าของความเป็นคนจริง !!
Integrity : ไม่รู้จะแปลยังไงถึงจะสาสมกับความหมาย มันเป็นเรื่องของ moral virtue ที่คนไม่มีเกียรติจะสะกดไม่เป็น คนเป็นซามูไรนั้นมีความซื่อสัตย์ จงรักภักดีต่อผู้มีบุญคุณอย่างมั่นคง การตอบแทนบุญคุณด้วยการสำนึกและทำตามพันธะหน้าที่ถือว่าเป็นความดีสูงสุด ระดับของ integrity จะสะท้อนทุกอย่างที่ทำที่พูด คนอื่นจะรู้สึกได้ทันทีถึงความน่าเชื่อถือ ในฐานะที่คนเป็นสัตว์สังคม integrity จะเป็นกาวใจที่ร้อยรัดความสัมพันธ์ของคนไว้ด้วยกัน สำหรับซามูไรแล้ว integrity จะเป็นวิจารณญาณในการตัดสินใจ ดังคำกล่าวที่ว่า “To die when it is right to die, to strike when it is right to strike.” มันอาจดุเดือดเลือดพล่านสำหรับซามูไร แต่คนธรรมดา integrity จะฝังลึกลงไปในความคิด คำพูดและการกระทำเสมอ ถ้ามีอ่ะนะ
ความกล้าหาญ : ซามูไรเป็นผู้มีความกล้าหาญไม่เกรงกลัวความตาย สามารถเผชิญกับความตายได้ทุกเมื่อ เพราะถูกสอนว่า ชีวิตเป็นสิ่งไม่เที่ยงและไม่มีตัวตนแท้จริงที่ถาวร เวลามีชีวิตอยู่จะต้องดำเนินชีวิตและปฏิบัติหน้าที่ให้ถูกต้องและครบถ้วนโดยไม่หวั่นไหวกับความตาย แบบนี้สำหรับเราไม่ใช่ไม่มีความกลัว มันเป็นไปไม่ได้ที่จะไม่มีความกลัว แต่มันคือการยอมรับความกลัว แต่มีความกล้าในหัวใจที่จะก้าวไปทำสิ่งที่ถูกต้อง make important move ซึ่งความกล้านี้ คือ พลังที่สวยงามของคน มันก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงและทำให้ชีวิตคนก้าวหน้า
Compassion : นี่ก็แปลไม่ค่อยตรงเหมือนกัน มันมากกว่าเห็นอกเห็นใจ มีเมตตา มันรวมความสุภาพอ่อนน้อมถ่อมตนลงไปด้วย มันเป็น noble virtue ที่ซามูไรยึดถือ ความแมนไม่ได้มีแต่นองเลือด มันต้องสุภาพอ่อนโยนด้วย มัน คือ ความเมตตาต่อเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน ถ้าขาดไป ความเป็นคนจะเหลืออะไร ต่อให้เป็นนักรบก็ยังต้องเข้าใจว่าพลังนี้..เป็นพลังเชื่อมกันและกันของคน ไม่มีมันก็ไร้ซึ่งความเป็นชีวิต
Respect : ในโลกของบูชิโด คำนี้อาจคาบเกี่ยวกับ compassion อยู่บ้าง ซึ่งทำให้เราเห็นว่าซามูไรไม่ได้ไร้ใจแต่อย่างใด มันเป็นเรื่องของความใจดีเห็นๆ การเคารพในคนอื่น คือ ความเมตตาอย่างหนึ่ง แต่จะมีได้คนต้องเมตตา เคารพตัวเองก่อน เห็นคุณค่าตัวเองก่อน การเคารพคนอื่นโดยไม่ได้เคารพตัวเองนั้น มันเป็นแค่เงาอันเลือนลางของคุณงามความดี ไม่แจ่มแจ้ง เรื่องแบบนี้มันเป็น true sentiments นะ ไม่ใช่เคารพเพราะกลัวการไม่ยอมรับ หรือ กลัวที่จะไม่เข้าพวก นักรบที่แท้จริงจะรู้ว่าการให้ความเคารพและแสดงออกซึ่งความเคารพมันเป็นสิ่งมีค่าต่อ gentle souls
Truthfulness : เป็นญาติกับ integrity ได้เลย มันคือใจจริง คนส่วนใหญ่อาจหลอกตัวเองได้บ่อยๆ แต่ซามูไรไม่หลอกตัวเอง ซามูไรนั้นเริ่มจาก being truthful ไม่ใช้ข้ออาจใดใด ยืนหยัดความจริงในตัวตน ซึ่งเป็นวิถึนักรบ หนักแน่นมั่นคงในความจริง แสดงออกทั้งการกระทำและคำพูดซึ่งทำแบบนี้ ไม่มีอะไรมากล้ำกลายได้ ซามูไรถือว่าเป็นหัวใจนักรบ เช่นเดียวกับอาวุธ เสื้อเกราะและดาบ
เกียรติ : เป็นของคู่กับนักรบ ถือเป็นวัฒนธรรมของซามูไร เป็นหนึ่งใน highest virtues เพราะมันคือจิตวิญญาณของนักรบ เกียรติเป็นความกล้าของหัวใจคน เป็นวิถีของชีวิตซามูไรที่ต้องเกิดมาพร้อมเกียรติของตัวเอง รักเกียรติของตัวเอง ไม่ทำชั่วใดใดให้เสื่อมเกียรติ
จงรักภักดี : ไม่ได้หมายถึงเชื่อฟัง หรือ สยบต่ออำนาจไม่ลืมหูลืมตา แต่เป็น commitment เป็น spiritual development ของตัวเอง ซามูไรจะวางความจงรักภักดีไว้ในที่ที่ควรไว้ ซึ่งบางทีมันยากนักสำหรับเลือดบูชิโดในการเลือกระหว่างเกียรติกับความจงรักภักดี และสำหรับซามูไรมักจบลงที่ เซพพุกุ คือ พิธีคว้านท้อง หรือ “ฮาราคิรี”....การฆ่าตัวตายที่สมเกียรติ สำหรับวิถีชีวิตคนปัจจุบัน คงไม่ต้องขนาดนั้น ความจงรักภักดีอย่างหนึ่ง คือ การให้ความร่วมมือ co-create กันรวมไปถึง shared vision เพื่อให้รู้ถึงจุดยืนของกันและกัน
เหนื่อยเหมือนกันนะ วิถีแห่งเกียรติ คนสมัยนี้เลยเลือกทางสบายของตัว ทางได้ของตัว โลกจึงวุ่นเพราะคนคำนึงถึงเกียรติน้อยไป !!
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น