มารยาททางธุรกิจ...เป็นเรื่อง เป็นเรื่อง..

คำว่า มารยาท อาจฟังดูกระแดะ เสแสร้งไปบ้าง.. เพราะบางคนอาจจะคิดว่า เรื่องของกู ซึ่งก็จริง..มันเป็นเรื่องส่วนตัว เป็นสำนึกปัจเจกบุคคลมากๆ  แต่มันเป็นเรื่อง และจำเป็นสำหรับทุกคนโดยเฉพาะในโลกธุรกิจ  ในปัจจุบันรูปแบบการสื่อสารใหม่ๆ เช่น Facebook Linked In และอีกมากมายหลากหลายที่ละลายเส้นความเหมาะสม หรือ ไม่เหมาะสม ทำให้เกิดความสงสัย งงในหัวใจถึงขอบเขตทางสังคมของการสื่อสาร  ครั้นคิดไปคิดมา..เรื่องมารยาทมันไม่ใช่ขอบเขต หรือการควรทำ ไม่ควรทำ หรือหลักเกณฑ์อะไรมากมายขนาดนั้น คิดไปอีกสักหน่อยจะพบว่ามันเป็นเรื่องของการทำให้ผู้คนที่อยู่รอบข้างเรารู้สึกดี เป็นสุขต่างหาก making people feel good !!! มันเป็นพื้นฐานรับประกันความสบายใจของกันและกันในสังคม

มีบริษัทชื่อ Crane Digital (ชื่อนี้เกี่ยวกับมารยาทตรงไหน..) อ้างว่าได้ให้คำปรึกษาเรื่องมารยาทนี้มากว่าสองทศวรรษแล้ว อือ..คนมันไม่ค่อยมีมารยาทกันหรือยังไงเนี่ย.. สรุปมาได้ว่ามารยาททางธุรกิจที่เขาแนะนำว่ายังจำเป็นสำหรับปัจจุบัน คือ

1. การส่งข้อความขอบคุณ

อันนี้ถือเป็นศิลปะอย่างหนึ่ง ศิลปะแห่งการส่งความขอบคุณไปยังคนที่เราติดต่อ ไม่ว่าจะสมัครงานได้สัมภาษณ์งานใหม่ คุยกับเครือข่ายธุรกิจใหม่ เจรจากับลูกค้า  และถ้าเราต้องการงาน ต้องการหุ้นส่วน ต้องการได้ลูกค้า..จงใช้เวลาเขียนโน้ต หรือไปซื้อการ์ดขอบคุณส่งตามไป มันจะสร้างความแตกต่าง มันจะสะท้อนความดีงามของเรา..ขององค์กรเราได้ชะงัด 

2. การจำชื่อ

เรื่องง่ายๆ (บางทีก็ยาก หากแก่ตัวลงไปทุกวัน) ท่านนัน วัดดอนจั่นเป็นพระที่มีผู้คนไปขอความช่วยเหลือแต่ละวันมากมายมาหลายปีดีดัก วันหนึ่งเจอท่านที่สนามบินเชียงใหม่..ท่านเรียกชื่อทักทาย..โอโห มหัศจรรย์ มันยิ่งกว่าประทับใจ เรื่องนี้สำคัญมาก การที่เราจำชื่อใครได้มันแสดงถึงว่าเราให้ความสำคัญ รับรู้ว่าเขามีตัวตนอยู่ มันจะเป็นการพัฒนาความสัมพันธ์อย่างเอกอุ ถึงขั้นลืมไม่ลง ไม่ว่าภายในหรือภายนอกองค์กร การจำชื่อคนได้เป็นการสร้างความประทับใจอย่างยิ่งยวด โดยเฉพาะคนที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับเราทุกคน ไม่ใช่เฉพาะกลุ่มผู้บริหารด้วยกัน มันจะทำให้งานฉลุย 

3. อย่าปากเร็วกว่าใจ

ฝรั่งว่าให้รู้จัก 'elevator rule' อย่าโดดวิพากษ์วิจารณ์ทันทีหลังจากออกจากห้องประชุม หรือระบายความรู้สึกในลิฟท์ (ถึงแม้ในลิฟท์จะไม่มีคนอื่นก็เถอะ) กรุณารอจนลิฟท์ถึงชั้นล่างสุดและเราเดินออกจากสำนักงานไปก่อน  ให้สังหรณ์ไว้ ให้ถือเป็นความสุภาพ..อะไรก็ได้สักอย่าง อย่าเสี่ยงที่จะทำลายชื่อเสียงตัวเองโดยการพ่นอะไรออกมาทันทีที่เราเดินพ้นห้องที่นั่งคุยกัน แม้กระทั่งการแสดงอาการน่าเป็นห่วง เช่น ทำปากขมุมขมิบกับพรรคพวก (คำเมืองเรียกว่า..บะดีแป๋งปากแป๊บ)

4. มองหน้า อย่ามองจอ (ภาพ คอมพิวเตอร์ ไอโฟน ไอแพด)

มันยากเหมือนกันนะ เพราะสมัยนี้มันมีอะไรพอพอัพ ติ๊งตั๊ง หรือสั่นไหวมาตลอดบนเครื่องมือสื่อสารเรา มันมัดเราจนอยู่หมัด บางทีเราคิดว่าเราเอาอยู่ ดูเหมือนเป็นคนมีประสิทธิภาพมากในการทำอะไรหลายอย่างในเวลาเดียวกัน (ทำบ่อย..กินข้าว เช็คโนติฟิเคชั่น ดูรูปในไอโฟน เช็คอีเมล์ คุยกับเพื่อน..ทำประจำ) มันไม่ใช่ความเจ๋ง ประสิทธิภาพประสิทธิผลอะไรอย่างใดเลย  เวลาประชุม..กรุณาหักห้ามใจ ปิดมันให้หมด เจ้าเครื่องมือแสดงความแจ่มแจ๋วทั้งหลาย กลับไปให้ความสนใจกับการนำเสนอและคนที่กำลังนำเสนออย่างจริงจังตั้งใจ 

5. การตัดสินคนอื่นบนความคิดของเรา

สิ่งสำคัญที่สุดที่เป็นมารยาทอย่างหนึ่งในสมัยนี้ คือ การไม่วิพากษ์วิจารณ์ชาวบ้าน (แหม.. ยากมากเลย..มันเป็นสันดานไปแล้ว..คงต้องขุดกันนานหน่อย)  เอาเป็น..ให้คิดเสียว่า คนทุกคนมี “ทาง” ของตัวเอง มีสิ่งที่ต้องพัฒนาปรับปรุงกันทั้งนั้น  เราอาจไม่เห็นพ้อง ขัดแย้งในการที่คนอื่นใช้วิธีการจัดการกับสถานะการณ์ใดสถานะการณ์หนึ่งในองค์กรที่แตกต่างจากเรา  ซึ่งถ้าเขาทำดีที่สุดเท่าที่เขาจะทำได้ นั่นก็เป็นเรื่องของเขาแล้ว  เราไม่มีหน้าที่ไปตัดสินคนอื่นบนพื้นฐานความคิดของเราเอง มันคงไม่ถูกต้องนัก  แค่คิดในใจก็เสียมารยาทแล้ว คงต้องรับผิดชอบเฉพาะกับเรื่องตัวเองเท่านั้น 

ในโลกธุรกิจ..เรายุ่งเกี่ยวกับพวก brand awareness เป็นอันมากจึงเลยเถิดมายังการอยากโดดเด่น อยากให้คนชอบ อยากให้คนยอมรับทั้งในทางสังคมและในความเป็นมืออาชีพ โลกดิจิตัลทำให้มันยากขึ้นไปว่าเรากำลังล้ำเส้นหรืออยู่เปล่า แต่คิดว่ามันไม่ได้ยากขนาดนั้น เพราะมารยาทเป็นพลังบวก มันเป็น “ทาง” ของการเป็น การอยู่อย่างธรรมชาติและไม่ได้เดือดร้อนอะไรมาก มันไม่ใช่การบอกว่าแบบนี้ทำได้ หรือ ทำไม่ได้นะ   เอาแค่ว่าก่อนจะสร้าง hashtag หรือ post หรือ text ใครในระหว่างการประชุม  ก็ให้นึกแค่ว่า เราจะทำให้ใครรู้สึกไม่ดีหรือเปล่า และก่อนจบ.. อยากบอกว่าการที่เราจับปากกาเขียนบนกระดาษ มันสร้างความตราตรึงมากกว่าการตะโกนบนหน้า Twitter หรือ Facebook แน่ๆ  ซึ่งความพิเศษอันนี้สื่อออนไลน์ไม่มีวันทำได้